Bram maakte al vanaf 2009 deel uit van het Red Star Line team. Nog voor de opening in 2013 hielp hij mee bouwen aan het museum, eerst als onderzoeker en vanaf 2012 als curator. Daarvoor deed hij ervaring op in de Gentse erfgoedsector, maar een museum uit de grond stampen was nieuw voor hem.
“De beginjaren waren soms hectisch,” blikt hij terug. “We moesten tegelijk het museum inhoudelijk vormgeven en de oude rederijloodsen restaureren tot museumzalen. Stressvol, maar vooral een ongelooflijk avontuur.” Gelukkig was er ook ruimte voor ontspanning. “Op vrijdagavond dronken we vaak iets bij Chez Claudette. Dat maakte ons een hecht team. Een onvergetelijke tijd.”
Zijn frisse blik zonder ervaring in de museumwereld bleek een troef: “Ik begon onbevangen en kon alles ontdekken zonder dat voorkennis me beperkte.”
Meer dan een maritiem verhaal
Het verhaal dat hem het diepst raakte, hoorde Bram toen hij op een vergadering van Gentse archivarissen toen hij aankondigde dat hij bij het Red Star Line Museum zou gaan werken. Een collega vertelde over Ethel, een jong Joods meisje met een mentale beperking waarvan ze een dossier in haar collectie had. Begin jaren ’20 reisde ze met haar familie met de Red Star Line naar Amerika. Op Ellis Island raakte ze niet door de medische controle door haar mentale beperking.
Het gezin stond voor een verscheurende keuze: allemaal terugkeren naar Europa, of Ethel achterlaten om zo de andere kinderen een betere toekomst te geven. Haar ouders kozen voor dat laatste, Ethel keerde naar Europa terug en de Gentse Zusters van Liefde vingen haar op. Ethel raakte Amerika nooit binnen en stief uiteindelijk in de holocaust.
“Dat verhaal opende mijn ogen,” vertelt Bram. “De geschiedenis van de Red Star Line is niet alleen een maritiem verhaal. Het gaat over meer dan boten. Het gaat over mensen, migratieverhalen en keuzes die levens voor altijd bepalen. Zaken die vandaag nog steeds actueel zijn. Dat inzicht gaf mee vorm aan de vaste opstelling van het museum.”
Warm nest
Op die vaste tentoonstelling blijft Bram het meest trots: “Het was mijn eerste grote project in mijn professioneel leven en ik ben dankbaar dat ik daar zo’n centrale rol in mocht spelen. Dat zowel bezoekers, pers als academici het museum zo warm hebben onthaald, voelde als de kers op de taart.”
Wat hij het meest zal missen? “De collega’s. Het team is een warm nest met inspirerende en talentvolle mensen. Ook het directe contact met de verhalenschenkers maakte dit werk bijzonder.”
Tot slot laat hij ons een wens na: “Er zijn nog zoveel verhalen te vertellen, zoveel immaterieel erfgoed dat we moeten capteren en bewaren. Het Red Star Line Museum heeft daarin nog een belangrijke rol te spelen. Ik wens mijn collega’s vooral veel goesting toe om dat werk verder te zetten.”
Karen Moeskops, directeur van het Red Star Line Museum, vult aan: “Bram maakte, met zijn historische kennis, kritische blik en strategisch inzicht het Red Star Line Museum mee tot de unieke plek die het vandaag is. Maar het is vooral zijn oog voor de relaties met verhalenschenkers, partners en collega’s die gemist zullen worden. We wensen hem ontzettend veel succes.”